بررسی سطح لیپیدهای خون وریدی مادر بین 23-13 هفته حاملگی، حین زایمان و خون وریدی بندناف و ارتباط آن با عقب ماندگی رشد داخل رحمی

مقدمه و هدف: اساس فیزیولوژیکال هیپرلیپیدمی حاملگی، ذخایر کلسترول و tg می­باشد، که برای رشد سریع جنین و افزایش انرژی مادر در اواخر حاملگی لازم است. برخی از گزارش ها حاکی از آن است که استرس اکسیداتیو و اختلالات سیستم آنتی اکسیدانت در iugr دخالت دارد همچنین تغییرات مشخص در رسپتورها جذب جفتی لیپوپروتئین غنی شده با کلسترول مادری را متأثر می کند. این تفاوت های بدیهی در iugr با تغییرات گردش خون جنین، به نقص عملکرد جفتی مرتبط است. هدف از این مطالعه بررس‍ی ارتباط سطوح ل‍یپ‍یدهای خون مادر در 23-13 هفته بارداری و در ح‍ین زایمان و خون بندناف با عقب ماندگی رشد داخل رحمی جنین بود. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه از نوع موردی و شاهدی لانه گزیده (nested case control) است. که بر روی 702 خانم باردار که درمانگاه پره ناتال بیمارستان های بقیه الله (عج) و مریم مراجعه کرده بودند، انجام گرفت. روش نمونه-گیری به این صورت است که ابتدا سطوح لیپیدهای سرم زنان 35-18 ساله با بارداری تک قلویی که در 23-13 هفته بارداری به درمانگاه پری ناتال مراجعه می کنند، مورد ارزیابی قرار می گیرد. این زنان تا زمان زایمان مورد ارزیابی قرار می-گرفتند. سپس در مرحله دوم در هنگام زایمان از تعداد 74 نفر خون مادر و بندناف نوزاد جهت ارزیابی سطوح لیپید گرفته شد و به آزمایشگاه بیمارستان ارسال گردید. در مجموع 77 نوزاد (11%) دچار iugr شدند. از بین افرادی که تا پایان حاملگی سالم باقی ماندند، 77 نفر به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. بطوری که این افراد بیشتری همگنی را با گروه مورد داشتند. سپس داده ها از طریق آزمون های آماری ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج این مطالعه حاکی از آن است که، در زنان با حاملگی iugr میانگین سطوح ldl-c، tg و tc در هنگام زایمان در گروه مورد کمتر بود اگرچه تفاوت معناداری در غلظت لیپیدهای ذکر شده در دو گروه وجود نداشت. سطوح لیپیدها تا زمان زایمان به طور طبیعی در طی حاملگی نرمال افزایش می یابد، در بررسی تغییرات سطوح لیپید از هفته 23-13 تا زمان زایمان، افزایش معناداری جزء در مورد tg در گروه iugr در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نکردید. نتایج این مطالعه حاکی از اثر محافظتی ldl-c و tg (or= 0.989 و or= 0.994 ، به ترتیب) در سن حاملگی 23-13 هفته در بروز iugr بوده در حالی که tc به عنوان عامل خطر در بروز iugr (or= 1.014 ) تعیین گردید. مقایسه میانگین سطوح لیپیدهای خون بندناف نوزادان iugr نشان می دهد که: میانگین ldl-c و tc در گروه مورد بیشتر از شاهد بود و بین دو گروه اختلاف آماری معنی دار وجود داشت (05/0p<). نتیجه گیری: سطح پایه لیپیدها در هفته 23-13 حاملگی به طور خاص در پیش بینی بروز iugr موثر نبوده و افزایش سطوح لیپیدها تا زمان زایمان و یا به عبارت دیگر میزان تغییرات این لیپیدها عامل موثر می باشد. سطوح لیپید در خون بندناف نوزادان مبتلا به iugr در مقایسه با گروه کنترل بیشتر است که این یافته در تأیید افزایش ریسک بیماری-های قلبی و عروقی این نوزادان در سال های آینده است.